ZORUNLU DEPREM SİGORTASI GENEL
ŞARTLARI
Yürürlük Tarihi: 27 Eylül
2000
A- SİGORTA KAPSAMI
A.1- Sigortanın Kapsamı
587 sayılı Kanun Hükmünde Kararname
gereğince, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamındaki bağımsız bölümler,
tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa
edilmiş binalar, bu binalar içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri
amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler ile doğal afetler nedeniyle Devlet
tarafından yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan meskenler zorunlu deprem
sigortasına tabidir.
Bu sigorta ile, depremin ve
depremin sonucu meydana gelen yangın, infilak ve yer kaymasının, sigortalı
binalarda doğrudan neden olacağı hasarlar (temeller, ana duvarlar, bağımsız
bölümleri ayıran ortak duvarlar, bahçe duvarları, istinat duvarları, tavan ve
tabanlar, merdivenler, asansörler, sahanlıklar, koridorlar, çatılar, bacalar ve
yapının benzer nitelikteki tamamlayıcı kısımlarında meydana gelenler de dahil
olmak üzere), sigorta bedeline kadar Doğal Afet Sigortaları Kurumu tarafından
teminat altına alınmıştır.
A.2- Sigorta Kapsamı Dışında Kalan
Binalar
2.1- Kamu kurum ve kuruluşlanna ait
binalar,
2.2- Köy yerleşim alanlannda yapılan
binalar,
2.3- Tamamı ticari veya sınai amaçla
kullanılan binalar,
2.4- 27 Aralık 1999 tarihinden sonra
inşa edilmiş olan ancak ilgili mevzuat çerçevesinde inşaat ruhsatı bulunmayan
binalar.
A.3- Teminat Dışında Kalan Haller
Aşağıdaki haller sigorta
teminatının dışındadır:
3.1- Enkaz kaldırma masrafları, kâr
kaybı, iş durması, kira mahrumiyeti, alternatif ikametgah ve işyeri masrafları,
mali sorumluluklar ve benzeri dolaylı zararlar,
3.2- Her türlü taşınır mal, eşya ve
benzerleri,
3.3- Ölüm dahil olmak üzere tüm bedeni
zararlar,
3.4- Manevi tazminat talepleri.
3.5- Deprem ve deprem sonucu oluşan
yangın, infilak ve yer kayması dışında kalan hasarlar
A.4- Sigorta Bedelinin Tespiti
Sigorta bedelinin tespitinde,
sigorta edilen meskenin yapı tarzı için Hazine Müsteşarlığı'nca yayımlanan
"Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı"nda belirlenen metrekare bedeli ile
aynı meskenin brüt yüzölçümünün (veya yaklaşık yüzölçümünün) çarpılması sonucu
bulunan tutar esas alınır. Zorunlu deprem sigortası yapılan bir meskenin sigorta
bedeli, her halde "Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı"nda belirlenen
azami teminat tutarından çok olamaz.
A.5- Aşkın Sigorta
Sigorta bedeli, sigortalanan
meskenin yeniden yapım maliyetini aşarsa, sigortanın bu bedeli aşan kısmı
geçersizdir. Cari yıla ait fazla alınan prim sigorta ettirene gün esası
üzerinden iade edilir.
A.6-Muafiyet
Her bir hasarda, sigorta bedelinin
%2’si oranında tenzili muafiyet uygulanır. Doğal Afet Sigortaları Kurumu hasarın
bu şekilde bulunan muafiyet miktarını aşan kısmından sorumludur. Muafiyet
uygulaması açısından, her bir 72 saatlik dönemde meydana gelen bütün hasarlar
bir hasar sayılır.
A.7- Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Bu sigorta sözleşmesinin süresi bir
yıldır. Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan
günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de
başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca
Acil Yardım İlanı yapılan depremler sonrasında ilgili bölgelerde sigorta
sözleşmesi düzenlenmesi, Acil Yardım Süresi sona erene kadar söz konusu Bakanlık
yetkililerinden sigortaya konu olan bina/bağımsız bölüm için hasarsız ya da az
hasarlı belgesi alınması koşuluna bağlıdır.
B- HASAR VE
TAZMİNAT
B.1- Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde,
Sigorta Ettirenin ya da Sigortalının Yükümlülükleri
Sigorta ettiren ya da sigortalı,
rizikonun gerçekleşmesi halinde, aşağıdaki hususları yerine getirmekle
yükümlüdür.
1.1- Rizikonun gerçekleştiğini
öğrendiği tarihten itibaren en geç onbeş işgünü içinde Doğal Afet Sigortaları
Kurumu'na veya Kurum nam ve hesabına sözleşmeyi yapan sigorta şirketine
bildirimde bulunmak,
1.2- Doğal Afet Sigortaları Kurumu
görevlilerinin veya yetkili kıldığı kimselerin, hasara uğrayan binalara makul
amaçlarla ve uygun şekillerde girmesine ve zararı azaltmaya yönelik girişimlerde
bulunmasına izin vermek,
1.3- Doğal Afet Sigortaları Kurumu'nun
isteği üzerine zarar miktarıyla delilleri saptamaya, rücu hakkının
kullanılmasına yararlı ve sigorta ettiren için sağlanması mümkün gerekli bilgi
ve belgeleri, gecikmeksizin Doğal Afet Sigortaları Kurumu'na verme,
1.4- Zararın tahmini miktarını belirtir
yazılı bir bildirimi, makul ve uygun bir süre içinde Doğal Afet Sigortaları
Kurumu'na veya yetkili kıldığı kimselere vermek,
1.5- Sigortalı bina/yer için zorunlu
deprem sigortası dışında, deprem teminatı bulunan başkaca sigorta sözleşmeleri
varsa bunları Doğal Afet Sigortaları Kurumuna bildirmek.
B.2- Hasarın
Tespiti
Bu sözleşme ile sigorta edilmiş
binalarda meydana gelen hasarın nedeni, niteliği ve zararın miktarı Doğal Afet
Sigortaları Kurumunun veya yetkili kıldığı kimselerin belirlemelerine göre
taraflar arasında yapılacak anlaşmayla tespit edilir."
Taraflar zarar miktarında
anlaşamadıkları takdirde, zarar miktarının tayini, hakem-bilirkişilerce
aşağıdaki esaslara uyulmak suretiyle saptanır ve Doğal Afet Sigortaları
Kurumu'ndan tazminat talep edilmesi veya Doğal Afet Sigortaları Kurumu'nun dava
edilmesi halinde zarar miktarıyla ilgili hakem-bilirkişi raporu tazminatın
saptanmasına esas teşkil eder. Şu kadar ki, tek hakem-bilirkişi seçilmiş ise
atandığı tarihten itibaren, diğer hallerde ise üçüncü hakem-bilirkişinin
seçilmesinden itibaren en geç üç ay içerisinde ve her halükarda rizikonun
gerçekleştiği tarihten itibaren altı ay içinde raporun tebliğ edilememesi
halinde taraflar zarar miktarını her türlü delille ispat edebilirler.
Taraflar, uyuşmazlığın çözümü için
tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri
kendi hakem-bilirkişisini seçer ve bu hususu noter aracılığı ile diğer tarafa
bildirir. Taraflarca seçilen hakem-bilirkişiler ilk toplantı tarihinden
itibaren yedi gün içerisinde ve incelemeye geçmeden önce, bir üçüncü
hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla saptarlar. Üçüncü
hakem-bilirkişi, ancak taraflarca seçilen hakem-bilirkişilerin anlaşamadıkları
hususlarda, anlaşamadıkları hadler içinde kalmak suretiyle, diğer
hakem-bilirkişilerle birlikte tek bir rapor halinde karar vermeye yetkilidir.
Hakem-bilirkişi raporu taraflara aynı zamanda tebliğ edilir.
Taraflardan herhangi biri, diğer
tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içinde hakem-bilirkişisini seçmez,
yahut taraflarca seçilen hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişinin seçimi
konusunda yedi gün içinde anlaşamazlarsa, üçüncü hakem-bilirkişi taraflardan
birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili
mahkeme tarafından uzman kişiler arasından seçilir.
Hakem-bilirkişilere,
uzmanlıklarının yeterli olmadığı nedeniyle itiraz olunabilir. Hakem-bilirkişinin
kimliğinin öğrenilmesinden sonra yedi gün içerisinde kullanılmayan itiraz hakkı
düşer.
Hakem-bilirkişi ölür, görevden
çekilir veya reddedilir ise, yerine aynı usule göre yenisi seçilir ve göreve
kalınan yerden devam olunur.
Hakem-bilirkişiler, zarar konusunun
saptanması konusunda gerekli görecekleri deliller ile sigortalı binanın
rizikonun gerçekleşmesi sırasındaki değerini saptamaya yarayacak kayıt ve
belgeleri isteyebilir ve hasar yerinde incelemede bulunabilir.
Hakem-bilirkişilerin veya üçüncü
hakem-bilirkişinin zarar konusunda verecekleri karar kesindir, tarafları bağlar.
Taraflar kendi seçtikleri
hakem-bilirkişilerin ücret ve masraflarını öderler. Tek hakem-bilirkişinin veya
üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları yarı yarıya ödenir.
Zarar miktarının saptanması bu
sözleşmede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartları ve bunların ileri sürülmesini
etkilemez.
B.3- Tazminatın Hesabı
3.1- Sigorta tazminatının hesabında,
tam veya kısmi hasar olmasına bakılmaksızın, rizikonun gerçekleştiği yer ve
tarihte, binanın piyasa rayiçlerine göre bulunan yeniden yapım maliyeti esas
alınır. Ancak sigorta tazminatı, hiç bir durumda sigorta bedelinden fazla
olamaz.
3.2- Doğal Afet Sigortaları Kurumu
hasar miktarına ilişkin belgelerin kendisine verilmesinden itibaren mümkün olan
en kısa süre içerisinde gerekli incelemeleri tamamlayıp hasar ve tazminat
miktannı tespit ederek sigortalıya bildirnek zorundadır.
B.4- Tazminatın Ödenmesi
Tazminat miktarının yasa ve bu
poliçe hükümlerine göre tespit edilmesinden sonra Doğal Afet Sigortalan Kurumu,
sigorta bedelini aşmamak kaydıyla kesinleşmiş olan tazminat miktarını en geç
takip eden bir ay içerisinde hak sahibine ödemek zorundadır.
B.5- Tazminat Hakkının Eksilmesi
veya Düşmesi
Binanın ve her bir bağımsız bölümün
projeye aykırı olarak ve taşıyıcı sistemi etkileyecek şekilde tadil edilmesine
veya zayıflatılmasına neden olan veya buna imkan veren malik veya intifa hakkı
sahibi, meydana gelen zararın bu nedenle ortaya çıktığının veya arttığının
tesbit edilmesi durumunda bu tutar kadar tazminat alma hakkını kaybeder.
Sigorta ettirenin, sigorta süresi
içinde sigortalı meskende mevzuata aykırı değişiklik yapması halinde Doğal Afet
Sigortaları Kurumu sözleşmeyi fesh edebilir.
B.6- Hasar ve Tazminatın Sonuçları
6.1- Doğal Afet Sigortaları Kurumu,
yaptığı tazminat ödemesi tutarınca hukuken sigortalının yerine geçer ve
sigortalının zarardan dolayı üçüncü şahıslara karşı dava hakkı varsa bu hak,
tazmin ettiği bedel nisbetinde Doğal Afet Sigortaları Kurumu'na intikal eder.
6.2- Deprem sonucu tam hasar meydana
geldiği takdirde, hasarın meydana gelmesi ile birlikte sigorta teminatı sona
erer.
Kısmi hasar halinde, sigorta
bedeli, rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren, ödenen tazminat tutarı kadar
eksilir. Sigorta bedelinin eksildiği hallerde, hasarlı binanın, hasardan önceki
haline getirildiği tarihten itibaren başlamak üzere, gün esası ile prim alınmak
suretiyle sigorta bedeli yükseltilir.
Binanın taşıyıcı sistemine etki
eden hasarlarla ilgili olarak, teminatın tekrar işlerlik kazanabilmesi için
konutun eksper raporunda belirtilen makul süre içinde onarılması gerekmektedir.
Aksi takdirde poliçe vadesi süresince oluşabilecek müteakip hasarlar
ödenmez.
C- ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.l- Sigorta Ücretinin Ödenmesi,
Doğal Afet Sigortaları Kurumu'nun Sorumluluğunun Başlaması ve Sona Ermesi
Sigorta primi her türlü vergi,
resim ve harçtan muaftır.
Sigorta priminin tamamı, sözleşme
yapılır yapılmaz poliçenin teslimi karşılığında peşinen ödenir. Sigorta priminin
tamamı, poliçenin teslimine rağmen ödenmemiş ise Doğal Afet Sigortaları
Kurumunun sorumluluğu başlamaz. Bu şart poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta
primi alacakları, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
hükümlerine göre tahsil edilir.
Malikler veya varsa intifa hakkı
sahipleri, sigorta sözleşmelerini her yıl yenilemek zorundadır. Sigorta
sözleşmesinin yenilenmemesi durumunda Doğal Afet Sigortaları Kurumunun
sorumluluğu sona erer.
Bu sigorta sözleşmesi Doğal Afet
Sigortaları Kurumu nam ve hesabına zorunlu deprem sigorta sözleşmesi yapmak
üzere aracı sıfatıyla yetkili kılınan sigorta şirketi tarafından yapılmıştır.
C.2- Sigorta Ettirenin Beyan
Yükümlülüğü ve İptaller
Doğal Afet Sigortaları Kurumu bu
sigorta sözleşmesini, sigorta ettirenin, rizikonun gerçek durumunu bildiren
beyanına dayanarak yapmıştır.
Sigorta ettirenin beyanının gerçeğe
aykırı veya eksik olması halinde Doğal Afet Sigortaları Kurumu'nun sözleşmeyi
daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek durumlarda, Doğal Afet Sigortaları
Kurumu veya aracı kılınan ilgili sigorta şirketi durumu öğrendiği andan itibaren
15 gün içerisinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar ile
prim farkını talep ve tahsil eder. Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde
fesih hakkı düşer.
Gerçeğe aykırı beyan hali, zararı
doğuran olayın meydana gelmesinden sonra öğrenilmişse, Doğal Afet Sigortaları
Kurumu bu zarardan dolayı ödenmiş ve ödenecek tazminatın;
a) Gerçeğe aykırı beyan, kasden
yapılmış olması halinde tamamı için,
b) Kasıt olmaması halinde ise,
ödenecek tazminatın, alınan prim ile alınması gereken prim arasındaki oran kadar
dışında kalan miktarı için, sigorta ettirene rücu edebilir.
Aynı yer için birden fazla zorunlu
deprem sigortası yaptırılmış olduğunun ya da A.2 maddesi uyarınca sigorta
kapsamı dışında kalan bir yere yanlışlıkla zorunlu deprem sigortası poliçesi
düzenlendiğinin sigorta ettiren tarafından belgelendirilmesi durumunda, zorunlu
deprem sigortası sözleşmesi, başlangıcından itibaren iptal edilir ve primin
tamamı sigorta ettirene iade edilir.
Diğer taraftan, sigorta
sözleşmesinin yürürlükte olduğu süre içerisinde, sigorta konusu yerin A.l
maddesi kapsamındaki durumlar dışında kalan bir nedenle ortadan kalkması ya da
sigortalı yerin sigorta kapsamı dışına çıkması hallerinde, bu durumun sigorta
ettiren tarafından belgelendirilmesi kaydıyla, sigorta sözleşmesi, bildirimde
bulunulan tarihten itibaren geçerli olmak üzere iptal edilir. Bu durumda,
sözleşmenin iptal tarihi ile başlangıcındaki bitiş tarihi arasındaki süreye
isabet eden prim tutarı sigorta ettirene gün esası üzerinden iade edilir.
C.3- Birden Çok Sigorta
Aynı bina/bağımsız bölüm için
birden çok zorunlu deprem sigortası yaptırılamaz. Ancak zorunlu deprem sigortası
yapılan bağımsız bölüm veya binanın değeri zorunlu deprem sigortası ile
belirlenen sigorta bedeli tutarının üzerinde ise, bu tutarın üzerindeki kısım
için zorunlu deprem sigortasının yapılmış olması kaydıyla sigorta şirketleri
tarafından ihtiyari deprem sigortası yapılabilir.
C.4- Menfaat Sahibinin Değişmesi
Sözleşme süresi içinde, menfaat
sahibinin değişmesi halinde, sigortanın hükmü yeni menfaat sahibi ile devam
eder. Bu durumda yeni menfaat sahibi, sigortaya ait devir zeyilnamesini
yaptırmak ve satış işleminin tamamlanabilmesi için zeyilnameyi ilgili tapu
müdürlüğüne ibraz etmekle yükümlüdür. Bunun dışındaki hallerde ise sigorta
ettiren ve sigortanın varlığını öğrenen yeni menfaat sahibi, durumu 15 gün
içerisinde sözleşmeye aracılık yapan sigorta şirketine bildirmekle yükümlüdür.
C.5- Tebliğ ve İhbarlar
Sigorta ettirenin bildirimleri,
Doğal Afet Sigortaları Kurumu adına sözleşmeye aracılık yapan sigorta şirketine
noter kanalıyla veya taahhütlü mektupla yapılır.
Doğal Afet Sigortaları Kurumu veya
adına yetkili kıldığı sigorta şirketinin bildirimleri de sigorta ettirenin
poliçede gösterilen adresine veya bu adres değişmişse, son bildirilen adresine
aynı şekilde yapılır.
Taraflara imza karşılığı elden
verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de taahhütlü mektup
hükmündedir.
Doğal Afet Sigortaları Kurumu
tarafından yapılan fesih ihbarı, postaya veya notere verildiği tarihten itibaren
hüküm ifade eder.
C.6- Yetkili Mahkeme
Bu sigorta sözleşmesinden doğan
anlaşmazlıklar nedeniyle Doğal Afet Sigortaları Kurumu aleyhine açılacak
davalarda yetkili mahkeme, Doğal Afet Sigortaları Kurumu'nun bulunduğu veya
rizikonun gerçekleştiği yerde, Doğal Afet Sigortaları Kurumu tarafından
açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerde, ticaret
davalarına bakmakla görevli mahkemelerdir.
C. 7- Zaman Aşımı
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün
talepler, iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.8- Yürürlük
Bu genel şartlar 27 Eylül 2000
tarihinde yürürlüğe girer.
Son Düzenleme Tarihi: 21 Şubat
2008
|