MONTAJ SİGORTALARI GENEL
ŞARTLARI
(Bütün Muhataralar) Yürürlük
Tarihi: Tarihi bulunamadı.
Sigorta Teminatının
Kapsamı
Madde
1- Bu sigorta;
konusunu teşkil eden değerlerin teminat müddeti içinde, montaj sahasında
bulunduğu sırada, bu poliçede gösterilen istisnalar dışında kalan, önceden
bilinmeyen ve ani bir sebeple herhangi bir ziya ve hasara uğraması halini temin
eder.
Aksine Sözleşme
Yoksa, Teminat Dışında Kalan Haller
Madde
2- Aksine sözleşme
yoksa aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır:
a) Montajın yapılması için ku1lanılan
makine, alet ve teçhizat ile geçici barakalar ve yardımcı tesisler,
b) Üçüncü şahısların maruz kalacağı
zararlar dolayısiyle sigortalıya düşecek hukuki sorumluluklar,
c) Hasar neticesi enkazın
kaldırılması masrafları,
d) Teminatın kapsamına giren
sebeplerden ötürü meydana gelen ziya ve hasarların gerektirdiği; uçak dışında
kalan seri vasıtalarla yapılan nakliye masrafları, fazla çalışma ücretleri,
e) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk
hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep
olduğu bütün ziya ve hasarlar,
f) Dört haftayı geçen tecrübe
devresinde meydana gelen ziya ve hasarlar,
g)
3 üncü
maddenin (m) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle
Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj
ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından
yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.
h) Sigorta sözleşmesiyle teminat
altına alınan rizikoların gerçekleşmesi sonucunda doğrudan veya dolaylı olarak
meydana gelen her türlü çevre kirliliği sebebiyle oluşabilecek bütün zararlar.
Teminat Dışında
Kalan Haller
Madde 3-
Aşağıdaki haller
sigorta teminatının dışındadır: a) Harp, her türlü harp olayları,
istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma (harb ilan edilmiş olsun olmasın),
iç harp, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri
hareketler sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar.
b) Herhangi bir nükleer yakıttan veya
nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen
sebeplerden husule gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyoaktivite
bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep
olduğu bütün ziya ve hasarlar (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame
ettiren herhangi bir nükleer ayrışım "fıssion" olayını da kapsayacaktır).
c) Kamu otoritesi tarafından
sigortalı kıymet üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün
ziya ve hasarlar.
d) Monte edilecek kıymetlerin kendi
bünyelerinde mevcut kontrüksiyon, döküm, malzeme, hesap, atelye ve montaj
hataları (bu istisnalar kusurlu parça ve kısımların tamir ve ikame masraflarına
münhasır olup sigortalı diğer kıymetlerde bu sebeplerle meydana gelecek ziya ve
hasarlara şamil olmayacaktır).
e) Aşınma, yıpranma, paslanma ve
çürümeler.
f) Montajın yapılması için kullanılan
makine ve teçhizatın mekanik veya elektriki arıza veya kırılmaları (bahis konusu
arıza ve kırılmaların diğer sigortalı kıymetlerde husule getireceği ziya ve
hasarlar teminata dahildir).
g) Envanter açıkları.
h) Sigortalının veya onun yerine kaim
olan sorumlu kişinin kastı ve ayrıca sözleşme varsa ağır kusuru.
i) Montajı tamamlanan veya varsa
tecrübe devresi biten, yahut işverene teslim edilen veya işveren tarafından
kullanılan kısımlarda doğrudan, doğruya veya dolayısıyla vukua gelecek ziya ve
hasarlar.
j) Montajın gecikmesinden, kısmen
veya tamamen durmasından, taahhüdün tamamlanamamasından, akdin feshinden veya
cezai şartların uygulanmasından ileri gelen zararlar dahil kar kaybı ve estetik
kusurlar gibi her türlü netice zararları.
k) Montajla alakalı bilumum hava ve
kara nakil vasıtaları ile yüzen araçlar.
l) Nakit, kıymetli evrak (çek, senet,
pul, esham ve tahvilat gibi) fatura, dosya, borç delilleri ve hesaba müteallik
bütün defter ve evrak, inşaat ve tesisat plan ve projeleri.
m) 3713 sayılı Terörle Mücadele
Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda
oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili
organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya
kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün
zararlar.
Teminat Müddeti
Madde
4- Teminatın
müddeti, poliçede belirtilen başlangıç tarihi esas olmak kaydiyle ekli listedeki
kıymetlerin montaj sahasına boşaltıldığı andan itibaren başlar ve poliçede
belirtilen bitiş tarihinde sona erer. Ancak montajın bu tarihten evvel kısmen
veya tamamen bitirilip işverene teslimi halinde teminat müddeti bu kısımlar
itibariyle sona erer. Bu teminata konu teşkil eden, montaj mahalline boşaltılan
makine ve malzeme için nakliyat sigortası mevcut ise bunlar itibariyle teminat,
nakliyat sigortası teminatının bitiminden itibaren başlar.
Teminat müddetine poliçede
aksi belirtilmedikçe, dört haftalık tecrübe devresi de dahildir, şu kadar ki,
kullanılmış makine ve tesislerin montajının sigortaya konu olması halinde, bu
gibi makine ve tesisler için tecrübe devresi teminatı verilemez.
Sigortalı, tesisin tümünün
veya herhangi bir kısmının tecrübe çalışmasına başlama tarihlerini en az 8 gün
önceden sigortacıya yazılı olarak bildirmekle yükümlüdür. Montajın teminat
müddeti poliçede öngörülen tarihten evvel sona erdiği takdirde tecrübe devresi,
süresi değiştirilmeksizin öne alınır. Ancak montaj teminat müddetinin poliçede
öngörülen müddetten evvel sona ereceğinin sigortalı tarafından en az 8 gün
evvelinden sigortacıya yazılı olarak ihbar edilmesi
şarttır.
Sigortaya konu olan montaj
işleri poliçede gösterilen tarihte bitirilmediği takdirde teminat müddeti,
yetkili Tarife Komitesince tespit olunacak şartlar ve ek bir prim karşılığında
uzatılır.
Tecrübe devresi
faaliyetleri dört haftalık süre içinde bitirilemediği takdirde teminat müddeti,
yetkili Tarife Komitesince tespit olunacak şartlar ve ek bir prim karşılığında
uzatılabilir.
Sigortanın
Başlangıcı ve Sonu
Madde
5- Sigorta,
poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak, yazılan günlerde, aksi
kararlaştırılmadıkça Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin
saat 12.00'de sona erer.
Sigorta Ettirenin
Beyan Yükümlülüğü
Madde
6- Sigortacı bu
sigortayı sigorta ettirenin rizikonun hakiki durumunu bildirmek üzere
teklifname, poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir.
Sigorta ettirenin beyanı
hakikate aykırı veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha
ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde:
a) Sigorta ettirenin kasdı varsa,
sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sözleşmeden cayabilir
ve riziko gerçekleşmiş ise tazminatı ödemez. Cayma halinde sigortacı prime hak
kazanır.
b) Sigorta ettirenin kasdı yoksa ve
bu durum rizikonun gerçekleşmesinden evvel anlaşılırsa sigortacı durumu
öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sigorta poliçesini feshetmek veya
rizikonun ağırlığı ile mütenasip ve yetkili Tarife Komitesi tarafından tespit
edilecek prim farkını almak suretiyle yürürlükte tutmak şıklarından birini
seçer.
Sigortacı tarafından
yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün
sonra öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlemeyen sigorta müddetine ait
prim aşağıdaki uygulamaya tabi olur:
1- Fesih esas montaj devresi içinde
olursa işlemeyen sigorta müddetine ait prim gün esasına göre iade olunur.
Ayrıca, dört haftayı geçen tecrübe devresi teminatı bahis konusu ise bu devreye
ait prim de tamamen iade edilir.
2- Fesih dört haftalık tecrübe
devresi içinde olursa bu devreye ait primden iade yapılmaz.
3- Fesih dört haftayı geçen tecrübe
devresinde vuku bulursa, tecrübe devresinin içinde bulunan aya ait primden iade
yapılmaz, müteakip aylara ait prim tamamen iade olunur.
c) Süresinde kullanılmayan cayma,
fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
d) Sigorta ettirenin kasdı
bulunmadığı takdirde riziko:
1- Sigortacı durumu öğrenmeden önce
veya,
2- Sigortacının fesih ihbarında
bulunabileceği süre içinde veyahut,
3- Bu ihbarın hüküm ifade etmesi için
geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile
rizikonun ağırlaşması sebebiyle yetkili Tarife Komitesi tarafından tespit ve
buna göre tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki nisbet dairesinde
tazminattan indirim yapar.
Sigorta Süresi İçinde
İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
Madde
7- Akdin
yapılmasından sonra sigortalı malın teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan
yeri veya hali sigortacının muvafakati olmadan değiştirildiği takdirde sigorta
ettiren, bu değişikliği:
a) Kendisi tarafından veya açık veya
zımni rızası ile bir başkası tarafından yapılmış ise derhal,
b) Açık veya zımni rızası olmadan
başka bir şahıs tarafından yapılmış ise durumu öğrenir öğrenmez,
ve her iki halde de en geç
8 gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür.
Sigortacı, değişikliği
öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır
şartlarla yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde:
1- Sözleşmeyi fesheder veya,
2- Yetkili Tarife Komitesince tespit
edilecek prim farkını talep etmek suretiyle akdi yürürlükte
tutar.
Sigorta ettiren, talep
edilen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde bildirdiği takdirde akit
feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından
yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra
öğleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise
postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm
ifade eder.
Sözleşmenin feshi halinde
işlemeyen sigorta müddetine ait prim iadesinin gerekip gerekmediği, gerekiyorsa
miktarı yetkili Tarife Komitesince tespit olunur.
Herhalde rizikonun
ağırlaşmasından itibaren poliçenin son ermesine kadar geçen günler için gereken
prim farkını almaya sigortacı hak kazanır.
Süresinde kullanılmayan
fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
Sigortalı malın
teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yerinin veya halinin değiştiğini
öğrenen sigortacı, sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin aynen
devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih veya prim farkını
talep etme hakkı düşer.
Sigortalı malın yer ve
halinde rizikoyu ağırlaştırıcı değişiklikleri, sigorta ettiren ihbar süresi
içersinde kasden bildirmemişse ihbar süresinden sonra gerçekleşen hasarlara ait
tazminat hakkı düşer; ihbar yükümlülüğüne riayetsizlik kasıtlı değilse alınan
primle alınması gereken prim arasındaki orantıya göre tazminattan indirim
yapılır.
Meydana gelen
değişiklikler rizikoyu hafıfletici mahiyette olur ve primin indirilmesini
icabettirir ise durumun sigortacıya yazı ile bildirilmesinden sözleşmenin sona
ermesine kadar geçecek süre için yetkili Tarife Komitesince tespit edilecek prim
farkı sigortalıya iade edilir.
Bu madde hükümleri
sigortalıya da aynen uygulanır.
Mülkiyet
Değişikliği
Madde
8- Sigortalı malın
mülkiyetinde bir değişiklik olduğu takdirde, sigortanın hükmü devam eder ve
sigortalının poliçeden doğan hak ve borçları yeni hak sahibine intikal
eder.
Bu takdirde sigorta
ettiren ve sigortanın mevcudiyetini öğrenen yeni hak sahibi, devir keyfiyetini
15 gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine
getirilmez ise sigortacı sorumluluktan kurtulur.
Sigortacı değişikliği;
yeni hak sahibi de sigortanın mevcudiyetini öğrendiği tarihten itibaren 8 gün
içinde sigortayı fesih edebilir.
Süresinde kullanılmayan
fesih hakkı düşer. Poliçenin sigortacı tarafından feshi halinde, fesih ihbarı
postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra öğleyin saat
12.00'de yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise fesih ihbarı postaya veya
notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği
tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde
gün esası, yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise Yetkili Tarife
Komitesince tesbit edilecek esasa göre prim farkı yeni hak sahibine iade olunur.
Sigortalı malın malikinin
değişmesi anında mevcut prim borçlarından sigorta ettiren, fesih hakkını
kullanmayan yeni hak sahibi ile birlikte sorumludur.
Sigorta ettirenin ölümü
halinde, bu sigortadan doğan bütün hak ve borçlar olduğu gibi yeni hak
sahiplerine intikal eder.
Sigortalının
Poliçenin Yürürlüğü Esnasındaki Yükümlülükleri
Madde
9- Sigortalı,
sigorta konusu montaj işler ile malzeme, teçhizat, tesisat ve makinelerin
emniyeti ve korunması için sigortalı değilmiş gibi gerekli ihtimamı göstermekle
yükümlüdür.
Sigortacı yetkili
memurları vasıtası ile gerektiğinde sigorta konusu bina ve tesisleri teftiş ve
kontrola yetkili olup, sigortalı da bu kontrollara müsaade ve yardım etmekle
yükümlüdür.
Sigorta Priminin
Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin
Temerrüdü
Madde 10-Sigorta priminin tamamının, primin
taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır
yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi
kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim
edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön
yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle
ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim
edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu
temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği takdirde
sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim
ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının mesuliyetinin
başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk 15 gününde
sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi
kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde
ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı
olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe
üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim
taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde
temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip
eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun
gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi
halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten
itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi
hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne
yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim
taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan
kısmı, muaccel hale gelir .
Bu madde uyarınca sigorta
sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam
ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası
sigorta ettirene iade edilir.
Sigorta Bedeli ve
Primin Ayarlanması
Madde
11- Bu poliçede
gösterilen sigorta bedeli: a) Monte edilecek makine, tesisat ve
malzemenin (var ise gümrük, vergi, resim ve harçları ile nakliye ve montaj
masrafları dahil) değeri ile,
b) Ayrıca sigorta yapılmış ise
montajın yapılması için kullanılan makine, alet ve teçhizat ve geçici barakalar
ve yardımcı tesislerin cari piyasa değerinden aşağı olamaz.
Poliçede gösterilen
sigorta bedelini teşkil eden değerlerde bir artış husule geldiği takdirde
sigorta ettiren bu artışa muttali olduğunda en geç 5 gün içinde ve fakat
herhangi bir hasarın vukuundan önce keyfiyeti yazılı olarak sigortacıya
bildirmekle sorumludur.
Sigorta bedelinin %
20'sini geçmeyen değer artışları sigortalı sayılır. % 20'yi geçen değer
artışlarının sigortalı sayılabilmesi için sigortacının yazılı muvafakati
şarttır.
% 20'yi geçen değer
artışlarının sigortacı tarafından kabul edilmemesi halinde bu sigortaya ilk
tehlike sigortası hükümleri uygulanır. Sigorta bedelindeki artışa orantılı
olarak prim ayarlaması yapılır.
Hasar Vukuunda
Sigortalının Yükümlülükleri
Madde
12- Sigortalı,
hasar vukuunda aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür. a)
Hasarın vukuunu öğrendiği tarihten itibaren 5 gün içinde sigortacıya ihbar
etmek.
b) Sigortalı değilmişcesine gerekli
kurtarma ve korunma tedbirlerini almak ve bu maksatla sigortacı tarafından
verilen talimata elinden geldiği kadar uymak.
c) Hasarın sebebi ile hangi hal ve
şartlar altında vukua geldiğini tayine, ziya ve hasar miktarıyla delilleri
tesbite yararlı ve sigortalı için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri
(aslı veya kendisi tarafından tasdikli sureti veyahut fotokopisi) sigortacının
talebi üzerine, gecikmeksizin vermek ve rücu hakkının kullanılmasına yararlı
sigortalı için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri temin ve muhafaza
etmek.
Şu kadar ki, sigortalı
yukarıdaki hükümler dairesinde sigortacıyı haberdar ettikten sonra montajın
aksamaması amacıyla küçük çaptaki tamirleri (ayrıca tamir ihbarında bulunmak
kaydiyle) sigortacının yetkili elemanlarının gelmesini beklemeden yaptırabilir.
Sigortacı, hasar ihbarını
aldıktan sonra 7 gün içerisinde eksperini hasar yerine göndermediği takdirde,
sigortalı herhangi bir kayda bağlı olmaksızın 'hasarlı kısmın tamirine
başlayabilir.
d) Ziya ve hasarın tahmini miktarını
belirtir bir tazminat beyannamesini makul ve muhik bir süre içinde sigortacıya
vermek.
e) Zaruri haller dışında hasar konusu
yer veya mallarda bir değişiklik yapmamak.
f) Tazminat yükümlülüğü ve miktarı
ile rücu haklarının tespiti için sigortacının yetkili kıldığı temsilcilerinin
sigortalı yer veya mallarda ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları
araştırma ve incelemelere müsaade etmek.
g) Sigorta konusu ile ilgili başkaca
sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek.
Tazminat Hakkının
Eksilmesi veya Düşmesi
Madde
13- Sigortalı,
hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu ziya ve hasar
miktarında bir artış olursa sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan
kısım indirilir.
Sigortalı, rizikonun
tahakkukuna kasden sebebiyet verir veya ziya ve hasar miktarını kasden artırıcı
fıillerde bulunursa, bu poliçeden doğan hakları düşer.
Hasarın Tespiti
Madde
14- Bu poliçe ile
sigortalı kıymetlerde meydana gelen ziya ve hasarın miktarı taraflarca
uyuşularak tesbit edilir. Taraflar uyuşamadıklan takdirde, ziya ve hasarın
miktarı mütehassıs mühendisler veya teknisyenler arasından seçilecek
hakem-bilirkişi diye adlandırılan bilirkişiler tarafından, aşağıdaki hükümlere
tabi olmak üzere tesbit edilir: a) İki taraf tek hakem-bilirkişi
seçiminde anlaşamadıklan takdirde, taraflardan her biri kendi
hakem-bilirkişisini tayin eder ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir.
Taraf hakem-bilirkişileri tayinlerinden itibaren 7 gün içerisinde ve incelemeye
geçmeden evvel bir üçüncü tarafsız hakem-bilirkişi seçerler ve bunu tutanakla
tesbit ederler. Üçüncü hakem-bilirkişi ancak taraf hakem-bilirkişilerinin
anlaşamadıkları hususlarda, anlaşamadıkları hadler dahilinde kalmak ve buna
münhasır olmak kaydıyla karar vermeye yetkilidir. Üçüncü hakem-bilirkişi
kararını müstakil bir rapor halinde verebileceği gibi, diğer
hakem-bilirkişilerle birlikte bir rapor halinde de verebilir.
Hakem- bilirkişi raporları
taraflara aynı zamanda tebliğ edilir.
Hakem-bilirkişi
raporlarının bu ünite için tesbit edilecek ziya ve hasar miktarlarından başka:
- hasarın belli veya muhtemel
sebebini,
- hasarlı kıymetlerin hasardan bir
gün önceki gerçek değeri ile yenileme (ikame) değerini,
- tamir veya başka hususlar için
faydalanılabilecek enkazın ağırlığını ve değerini de ihtiva etmesi gereklidir.
b) Taraflardan herhangi biri diğer
tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içerisinde hakem-bilirkişisini tayin
etmez veyahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişisinin seçimi
hususunda 7 gün içerisinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişi veya üçüncü
hakem-bilirkişi taraflardan birinin talebi üzerine hasar mahalindeki ticaret
davalarına bakmaya yetkili mahkeme başkanı tarafından tarafsız ve mütehassıs
şahıslar arasından seçilir.
c) Her iki taraf üçüncü
hakem-bilirkişisinin (bu şahıs ister hakem-bilirkişilerince, ister yetkili
mahkeme başkanı tarafından seçilecek olsun) sigortacının veya sigortalının
ikamet ettiği veya hasarın meydana geldiği mahal dışından seçilmesini isteme
hakkını haizdirler ve bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir.
d) Hakem-bilirkişiler ölür, vazifeden
çekilir veya reddedilir ise ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi aynı usule
göre seçilir ve tesbit muamelesine kaldığı yerden devam edilir. Sigortalının
ölümü, tayin edilmiş bulunan hakem-bilirkişinin vazifesini sona erdirmez.
İhtisas yokluğu sebebiyle
hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz, bu şahısların öğrendiği tarihten itibaren
7 gün içerisinde yapılmadığı takdirde itiraz hakkı düşer.
e) Hakem-bilirkişiler incelemelerinde
tamamen serbesttirler. H.U.M.K.'nun ve diğer mevzuat hükümleri ile de bağlı
değildirler.
f) Ziya ve hasar miktarının tesbiti
zımında hakem-bilirkişiler gerekli görecekleri deliller ile hasar zamanında
mevcut sigortalı malın ve değerinin tesbitine yarayacak kayıt ve belgeleri
isteyebilir ve hasar mahallinde incelemede bulunabilirler.
g) Hakem-bilirkişi veya hakem-kişiler
yahut üçüncü hakem-bilirkişinin ziya ve hasar miktarı hususunda verecekleri
kararlar kesindir, tarafları bağlar. Eğer ziya ve hasar miktarı taraflarca
tesbit edilmemişse bir hakem bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan tazminat
talep ve dava edilemez. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak karar ilk bakışta
anlaşılır, yani aşikar olarak hakiki durumdan önemli şekilde farklı ise itiraz
edilebilir ve bunların iptali raporun tebliği tarihinden bir hafta içinde, hasar
mahallindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir.
h) Taraflar tazminat miktarı
hususunda anlaşamadıkça alacak ancak hakem-bilirkişi kararı ile muaccel olur ve
zaman aşımı kesin raporun taraflara tebliği tarihinden evvel işlemeye başlamaz.
Meğerki, hakem-bilirkişilerin tayini ile T.T.K.'nun 1292. maddesindeki ihbar
müddeti arasında 2 yıllık müddet geçmiş olsun.
i) Taraflar kendi
hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler. Üçüncü hakem-bilirkişinin
ücret ve masraf1arı taraflarca yarı yarıya ödenir.
j) Ziya ve hasar miktarının tesbiti,
teminat verilen rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri, aşkın ve menfaat
değeri altında sigorta sorumluluğun başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı
sebepler hususunda bu poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartlara ve bunların
ileri sürülmesine tesir etmez.
Tazminatın Hesabı
Madde 15-
Tazminat miktarı
ekli listede her kalem itibariyle ayrı ayrı, gösterilen sigorta bedelini ve her
halukarda toplam sigorta bedelini aşmamak kaydiyle aşağıda yazılı esaslar
dahilinde tesbit edilir:
1- Montaj konusu makine, malzeme ve
işlerde:
i. Kısmi hasar halinde;
Tazminat tutarı sigortalı
kıymetlerin hasardan bir gün önceki durumuna getirilmesi için ödenmesi gereken
bedeldir. Bu bedel yedek parça bedeli, işçilik, nakliye masrafları, varsa
gümrük, vergi, resim ve harç gibi masrafları da kapsar. Ancak bu ödemeler tutarı
sigortalı kıymetlerin hasardan bir gün önceki değerini geçemez. Tazminat
tutarından sovtaj ve varsa muafiyet indirilir.
ii. Tam hasar halinde;
Tazminat tutarı sigortalı
kıymetin hasardan bir gün önceki değeridir. Tazminat tutarından sovtaj ve varsa
muafiyet indirilir.
iii. Kullanılmış sigortalı kıymetlerin
hasarı halinde;
Tazminat yukardaki şekilde
hesaplanmakla beraber yenisi ikame edilen parçalar itibariyle eski yeni farkı
indirimi yapılır.
2- Aksine sözleşme ile temin edilen
hallerde:
Montajın yapılması için
kullanılan makine, alet ve techizatla:
i. Kısmi hasar halinde;
Tazminat tutarı yedek
parçaların ikame bedeli, nakliye masrafları, demontaj ve montaj masrafları,
-varsa- gümrük, vergi resim ve harç gibi masrafları da kapsamakla beraber yenisi
ikame edilen parçalar itibariyle eski yeni farkı indirimi yapılır. Tazminat
tutarından sovtaj ve varsa muafiyet indirilir.
ii. Tam hasar halinde;
Tazminat tutan sigortalı
kıymetin hasardan bir gün önceki değeridir. Tazminat tutarından sovtaj ve varsa
muafiyet indirilir.
b) Enkaz kaldırma masrafları:
Tazminat tutarı hasar
mahallinin temizlenmesi için yapılan masraflar olup, azami teminat tutarı
poliçede belirtilmiştir.
c) Seri vasıtalarla yapılan nakliye
masrafları ve fazla çalışma ücretleri: Tazminat tutarı bu maksatla yapılan
masraflar olup azami teminat tutan poliçede belirtilmiştir.
3- Kısmi hasar halleriyle ilgili
olarak yapılan geçici tamir masrafları, kesin tamir masrafları azalttığı oranda
sigortacı tarafından kabul edilir.
4- Kısmi hasar halleriyle ilgili
olarak yukarıda (i) fıkralarında belirtilen esaslar dahilinde hesaplanan
tazminat tutarı sigortalı kıymetin hasardan bir gün önceki değerini aşarsa
tazminat tam hasarla ilgili (ii) fıkralarında belirtilen esaslar dahilinde
ödenir.
5- Hasar halinde sigorta bedelinin
sigorta değerinden düşük olduğu tespit edilirse, tazminatın tutarı sigorta
bedeli ile sigorta edilmesi gereken meblağ arasındaki nispet dahilinde bir
indirime tabi tutulur.
Tazminatın Ödenmesi
Madde
16- Sigortacı
hasarlı herhangi bir sigortalı kıymeti tamir ettirebileceği veya yerlerine
yenisini ikame edebileceği gibi zararları nakden de ödeyebilir.
Müşterek sigorta halinde,
tazminat bu poliçe hükümlerine göre tespit edildikten sonra, sigortacı bu
tazminattaki hissesini, sigorta bedelleri toplamına kendisinin iştiraki
nisbetinde öder.
Ancak poliçeler meyanında
hususi mahiyet veya şartları haiz olanlar mevcut ise tazminat hissesinin
tayininde bu hususiyetler ve taahhüdün tabi olduğu şartlar karşılığı olarak
nazarı itibare alınır.
Sigortalı kıymetlerden bir
ünitenin kısmi hasarı halinde hasar o üniteye ait sigorta bedeline kadar olmak
üzere ödenir ve ancak sigorta süresi içinde ödenecek hasarların tutarı hiçbir
zaman o üniteye ait sigorta bedelini aşamaz.
Hasar ve Tazminatın
Sonuçları
Madde
17- Sigortacı
ödediği tazminat miktarınca hukuken sigortalı yerine geçer. Sigortalı ve sigorta
ettiren sigortacının ikame edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün
belge ve bilgileri vermeye mecburdur.
Temin edilen rizikonun
gerçekleşmesi ile tam hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer.
Kısmi hasar halinde, sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat
miktarı kadar eksilir.
Sigorta bedeli muhtelif
birimler (ünite veya gruplar) itibariyle ayrı ayrı gösterilmiş ve bu birimlerden
(ünite veya gruplardan) biri veya birkaçı tam hasara uğramış ise bu birimlere
(ünite veya gruplara) ilişkin sigorta teminatı, hasar tarihinde sona erer. Kısmi
hasar halinde ise her birim (ünite veya grup) için tespit edilmiş olan sigorta
bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar eksilir.
Sigorta bedelinin
eksildiği hallerde hasar tarihinden itibaren gün esası üzerinden prim alınmak
suretiyle sigorta bedeli eski miktara çıkartılabilir.
Kısmi hasarlarda taraflar
sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak
tazminat ödenmeden önce kullanabilir.
Sigortacı, fesih hakkını
kullandığı takdirde bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihten
itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve feshin hüküm
ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi aşağıdaki uygulamaya tabi olur:
i. Fesih esas montaj devresi içinde
olursa işlemeyen sigorta müddetine ait prim gün esasına göre iade olunur. Ayrıca
dört haftayı geçen tecrübe devresi teminatı bahis konusu ise bu devreye ait prim
de tamamen iade edilir.
ii. Fesih dört haftalık tecrübe
devresi içinde olursa mezkur dört haftalık tecrübe devresi itibariyle bir prim
iadesi yapılmaz. Dört haftayı geçen devreye ait primin tamamı iade olunur.
iii. Fesih dört haftayı geçen tecrübe
devresinde vuku bulursa tecrübe devresinin içinde bulunan ayına ait primden iade
yapılmaz, müteakip aylara ait prim tamamen iade olunur.
Sigorta ettiren, fesih
hakkını kullandığı takdirde bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği
tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlememiş
sigorta süresine ait prim geri verilmez.
Bırakma
Madde
18- Aksine
sözleşme yoksa hasarlı mal sigortacıya bırakılamaz.
ÇEŞİTLİ
HÜKÜMLER
Vergi, Resim ve
Harçlar
Madde
19- Sigorta
sözleşmesine, bedeline veya primine ilişkin olarak halen mevcut ve ileride
konulabilecek vergi, resim veya harçlarla sigorta sözleşmesinde gösterilen idare
masrafı sigorta ettirene aittir.
Tebliğ ve
İhbarlar
Madde
20- Sigorta
ettirenin veya sigortalının ihbar ve tebliğleri sigorta şirketinin merkezine
veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya
taahhütlü mektupla yapılır.
Sigorta şirketinin ihbar
ve tebliğleri de sigortalı ettirenin veya sigortalının poliçede gösterilen
adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine
veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine aynı
suretle yapılır.
Taraflara imza karşılığı
olarak elden verilen mektup veya telgrafla yapılan ihbar ve tebliğler de
taahhütlü mektup hükmündedir.
Hasarın vukuuna ve tamire
başlamaya ait ihbarın önceden mutlaka telgrafla yapılması şarttır.
Ticari ve Mesleki
Sırların Saklı Tutulması
Madde 21-
Sigortacı,
sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından
doğacak zararlardan sorumludur.
Yetkili
Mahkeme
Madde
22- Bu poliçeden
doğan ihtilaflar sebebiyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili
mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta akdine aracılık yapan acentenin
ikametgahının bulunduğu veya hasarın vukua geldiği, sigorta şirketi tarafından
açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret
davalarına bakmakla görevli mahkemesidir.
Zaman
Aşımı
Madde
23- Sigorta
sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar.
Özel Şartlar
Madde
24- Bu Genel
Şartlara, varsa bunlara ilişkin klozlara aykırı düşmeyen özel şartlar
konulabilir.
Son Düzenleme Tarihi: 1 Temmuz
2006
|