KARAYOLLARI MOTORLU ARAÇLAR ZORUNLU MALİ SORUMLULUK
SİGORTASI
(TRAFİK SİGORTASI)
GENEL ŞARTLARI
A- SİGORTA KAPSAMI
A.1 –
Sigortanın Kapsamı
Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi
sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara
uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik
Kanunu'na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine
kadar temin eder.
Araca bağlı olarak çekilmekte olan römork veya yarı
römorkların (hafif römorklar dahil) veya çekilen bir aracın sebebiyet vereceği
zararlar çekicinin sigortası kapsamındadır. Ancak, insan taşımada kullanılan
römorklar bunlar için poliçede özel şartları belirtilecek ek bir sorumluluk
sigortası sağlanmış olması kaydıyla teminata dahil olur.
Meydana gelen bir kazada zararın önlenmesi veya azaltılması
amacıyla, sigorta ettirenin yapacağı makul ve zorunlu masraflar sigortacı
tarafından karşılanır .
Bu sigorta işletenin (sigorta ettirenin) haksız taleplere
karşı savunmasını da temin eder.
A.2 –
Sigortanın Coğrafi Sınırı
Bu sigorta Türkiye sınırları içinde geçerlidir.
A.3- Teminat
Dışında Kalan Haller
Aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır:
a) İşletilme halinde olmayan araçların sebep olacağı
zararlar,
b) İşleten tarafından ileri sürülecek tazminat talepleri,
c) İşletenin eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme
ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen
zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler,
d) Zarar görenlerin beraberinde bulunan bagaj ve benzeri eşya
dışında araçta veya römorklarda taşınan eşyanın uğrayacağı zararlardan dolayı
işletene karşı ileri sürülecek talepler,
e) Manevi tazminat talepleri.
f) İşletenin, Karayolları Trafik Kanunu uyarınca
eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler,
g) İşletenin aracına veya bu araç vasıtasıyla çekilen
römorklara ve yarı römorklara veya çekilen araçlara gelecek zararlar nedeniyle
ileri sürülecek talepler,
h) Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyetlerde bulunan
teşebbüslere, gözetim, onarım, bakım, alım-satım, araçta değişiklik yapılması
amacı ile veya benzeri bir amaçla bırakılan aracın sebep olacağı zararlara
ilişkin her türlü talepler,
i) Aracın, yetkili makamların izniyle tertip olunan yarışlara
katılması veya yarışlara katılan araçlara eşlik etmesi ile gösteride
kullanılması sonucunda meydana gelecek zararlar,
j) Çalınan veya gaspedilen araçların sebep oldukları ve
Karayolları Trafik Kanunu'na göre işletenin sorumlu olmadığı zararlar ile aracın
çalındığını veya gaspedildiğini bilerek binen kişilerin zarara uğramaları
nedeniyle ileri sürülecek talepler ile çalan ve gaspeden kişilerin talepleri,
k) Motorlu bisikletlerin kullanılmasından ileri gelen
zararlar.
l) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör
eylemlerinde ve bu eylemlerden doğan sabotajda kullanılan araçların neden olduğu
ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre işletenin sorumlu olmadığı
zararlar ile aracın terör eylemlerinde kullanıldığını veya kullanılacağını
bilerek binen kişilerin zarara uğramaları nedeniyle ileri sürecekleri talepler,
aracı terör ve buna bağlı sabotaj eylemlerinde kullanan kişilerin
talepleri.
m) Dolaylı zararlar nedeniyle yöneltilecek tazminat
talepleri.
A.4-
Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta, poliçede, başlama ve sona erme tarihleri
olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin
12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
B- HASAR VE TAZMİNAT
B.1-
Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin
Yükümlülükleri
Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki
hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
a) Bu sözleşmeye göre, sorumluluğunu gerektirecek bir olayı,
haberdar olduğu andan itibaren beş gün içinde sigortacıya ihbar etmek,
b) Sigortalı değilmişçesine gerekli kurtarma ve koruma
önlemlerini almak ve bu amaçla sigortacı tarafından verilecek talimata uymak,
c) Sigortacının talebi üzerine, olayın ve zararın nedeni ile
hangi hal ve şartlar altında gerçekleştiğini ve sonuçlarını tespite, tazminat
yükümlülüğü ve miktarı ile rücu hakkının kullanılmasına yararlı, elde edilmesi
mümkün bilgi ve belgeleri gecikmeksizin vermek,
d) Zarardan dolayı dava yolu ile veya başka yollarla bir
tazminat talebi karşısında kaldığı veya aleyhine cezai kovuşturmaya geçildiği
hallerde, durumdan sigortacıyı derhal haberdar etmek ve zarar ziyan talebine ve
cezai kovuşturmaya ilişkin olarak almış olduğu ihbarname, davetiye ve benzeri
tüm belgeleri derhal sigortacıya vermek,
e) Sigorta konusu ile ilgili başka sigorta sözleşmeleri varsa
bunları sigortacıya bildirmek.
B.2-
Tazminat ve Giderlerin Ödenmesi
Sigortacı zarar ve ziyan talebinde bulunan üçüncü kişilerle
doğrudan doğruya temasa geçerek anlaşma hakkını haizdir.
Ancak sigortacının yazılı izni olmadıkça, sigorta ettiren
tazminat talebini kısmen veya tamamen kabule yetkili olmadığı gibi zarar
görenlere herhangi bir tazminat ödemesinde de bulunamaz.
Sigortacı;
a) Talep edilen tazminat ve giderleri hak sahibinin, kaza ve
zarara ilişkin tespit tutanağını veya bilirkişi raporunu ve gerekli belgeleri
sigortacının merkez veya kuruluşlarından birine ilettiği tarihten itibaren,
b) Yaralanan kimselerin ilk yardım, muayene ve kontrol veya
bu yaralanmadan ötürü ayakta hastane, klinik ve diğer yerlerdeki tedavi
giderleri ile tedavinin gerektirdiği diğer giderleri, belgeleri ile birlikte
kendisine başvurma tarihinden itibaren,
sekiz iş günü içinde sigorta teminat limitleri dahilinde
öder.
Hasar halinde, hasar gören parça, onarımı mümkün değilse veya
eşdeğeri parça ile değiştirilme imkânı yok ise yenisi ile değiştirilir. Bu
durumda taşıtta bir kıymet artışı meydana gelse dahi bu fark tazminat
miktarından indirilemez.
Dava açılması halinde, sigorta poliçesinde yazılı limitlere
kadar davanın takip ve idaresi sigortacıya ait olup, sigorta ettiren,
sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek zorundadır.
Sigortacı dava masrafları ile avukatlık ücretlerini ödemekle yükümlüdür. Şu
kadar ki, hükmolunan tazminat sigorta bedelini geçerse, sigortacı bu masrafları
sigorta bedelinin tazminata oranı dahilinde öder.
Sigortalı veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kimseler
aleyhine cezai kovuşturmaya geçilmesi halinde, sanığın izni ile sigortacı da
savunmaya iştirak eder. Bu takdirde, sigortacı yalnız seçtiği avukatın
giderlerini öder.
Cezai kovuşturmadan doğan tüm giderleri ile, muhtemel para
cezaları sigorta teminatı dışındadır.
B.3-
Sigortacının Halefiyeti
Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigorta ettiren
yerine geçer.
B.4- Zarar
Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının İşletene Rücu Hakkı
Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin
kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya
miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri
sürülemez.
Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu
sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya
azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene rücu edebilir.
Sigorta ettirene başlıca şu nedenlerle rücu edilir:
a) Tazminatı gerektiren olay, işletenin veya eylemlerinden
sorumlu olduğu kişilerin kasdi bir hareketi veya ağır kusuru sonucunda meydana
gelmiş ise,
b) İşleten, yetkili makamlardan izin almaksızın düzenlenen
bir yarış için Karayolları Trafik Kanunu uyarınca yapılması gereken özel bir
sigortanın yapılmamış olduğunu biliyorsa veya gerekli özeni göstermesi halinde
bilebilecek durumda ise,
c) Tazminatı gerektiren olay, aracın Karayolları Trafık
Kanunu hükümlerine göre gereken ehliyetnameye sahip olmayan kimseler tarafından
sevkedilmesi sonucunda meydana gelmiş ise,
d) Tazminatı gerektiren olay, işletenin veya eylemlerinden
sorumlu olduğu kişilerin veya motorlu aracın hatır için karşılıksız olarak
kendilerine verilen kişilerin uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış olarak
aracı sevk ve idare etmeleri esnasında meydana gelmiş veya olay, yukarıda
sayılan kişilerin alkollü içki almış olmaları nedeniyle aracı güvenli sürme
yeteneklerini kaybetmiş bulunmalarından ileri geliyorsa,
e) Tazminatı gerektiren olay, yolcu taşımaya ruhsatlı olmayan
araçlarda yolcu taşınması veya yetkili makamlarca tesbit edilmiş olan istiab
haddinden fazla yolcu veya yük taşınması veya patlayıcı, parlayıcı ve tehlikeli
maddeleri taşıma ruhsatı bulunmayan araçlarda, bu maddelerin parlama, tutuşma ve
infilakı yüzünden meydana gelmiş ise,
f) Sigorta ettirenin, rizikonun gerçekleşmesi halinde, B.1
maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmemesinden dolayı zarar ve
ziyan miktarında bir artış olursa,
g) Tazminatı gerektiren olayın aracın çalınması veya
gaspedilmesi sonucunda olması halinde, çalınma veya gaspedilme olayında
işletenin kendisinin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusurlu olduğu
tespit edilirse.
C- ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1- Sigorta
Ücretinin Ödenmesi (Değişik: RG 30.06.2009 – 27274 yürürlük
01.07.2009)
Sigorta ücreti; prim, Güvence Hesabına katılma payı ile
sigorta sözleşmesine, bedeline veya primine ilişkin olarak mevcut ve ileride
konulacak vergi, resim ve harçlardan oluşur.
Sigorta ücretinin tamamı, sözleşme yapılır yapılmaz poliçenin
teslimi karşılığında peşinen ödenir. Ancak taraflar sigorta priminin en az
dörtte biri poliçenin teslimi karşılığında peşin olmak koşuluyla taksitler
halinde ödenmesini kabul edebilirler. Bu takdirde sigortacı prim ödenmemesi
sebebiyle sahip olduğu sözleşmenin feshi hakkından vazgeçmiş sayılır.
C.2- Sigorta
Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan
Yükümlülüğü
Sigortacı, bu sigortayı, sigorta ettirenin rizikonun gerçek
durumunu bildirmek üzere poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul
etmiştir .
Sigorta ettirenin beyanının gerçeğe aykırı veya eksik olması
halinde, sigortacının sözleşmeyi daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek
durumlarda, sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içerisinde prim
farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar eder. Sigorta ettiren ihtarın
tebliğ tarihini izleyen sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya
ödemeyeceğini bildirirse, sözleşme feshedilmiş olur.
Sözleşmenin feshi halinde, feshin hüküm ifade edeceği tarihe
kadar geçen sürenin primi kısa süre esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri
verilir.
Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih hakkı
düşer.
Gerçeğe aykırı beyan hali, zararı doğuran olayın meydana
gelmesinden sonra öğrenilmişse, sigortacı bu zarardan dolayı ödenmiş ve ödenecek
tazminatın:
a) Gerçeğe aykırı beyan, kasden yapılmış olması halinde
tamamı için,
b) Kasıt olmaması halinde ise, ödenecek tazminatın, alınan
prim ile alınması gereken prim arasındaki oran kadar kısmı dışında kalan miktarı
için, sigorta ettirene rücu edebilir.
C.3- Sigorta
Ettirenin Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve
Sonuçları
Sigorta ettiren sözleşmeden sonra rizikoyu ağırlaştırıcı
mahiyette meydana gelecek değişiklikleri durumu öğrenir öğrenmez en geç sekiz
gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür. Sigortacı durumu öğrendiği andan
itibaren sekiz gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar
eder .Sigorta ettiren, ihtarın tebliğ tarihini takip eden sekiz gün içinde talep
olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse sözleşme fesh edilmiş
olur.
Sözleşmenin feshi halinde, feshin hüküm ifade edeceği tarihe
kadar geçen sürenin primi kısa süre esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri
verilir.
Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih hakkı
düşer. Sözkonusu değişikliklere ilişkin ihbar yükümlülüğünün yerine
getirilmesinden önce meydana gelen olaylardan dolayı ödenmiş veya ödenecek
tazminatlar için değişikliğin bildirilmemesinin kasıtlı olup olmamasına göre,
C.2 maddesinin sigortacının rücu hakkına ilişkin (a) ve (b) fıkraları hükümleri
uygulanır.
Sigorta süresi içinde meydana gelen değişiklikler rizikoyu
hafifletici nitelikte olduğu ve bunun daha az prim alınması gerektirdiği
anlaşılır ise, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine
kadar geçecek süre için gün esasına göre hesaplanacak prim farkı sigorta
ettirene geri verilir.
C.4-
İşletenin Değişmesi
Sigorta sözleşmesi, sözleşmeye taraf olan araç
işletenini takip eder. İşleten, sahip olduğu yeni araca ilişkin bilgileri
sigortacıya bildirir. Araç grubunda herhangi bir değişiklik meydana gelmesi
halinde, C.3 maddesi hükümleri kıyasen uygulanır.
Ancak, sözleşme süresi içinde işletenin değişmesi
halinde sigorta sözleşmesi, işletenin değiştiği tarihten itibaren on gün
süresince herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ve prim ödenmeksizin yeni
işleten için de geçerlidir.
Araç değişikliği nedeniyle yeni bir sigorta yaptırılması
durumunda, sigortacının işletenin değiştiği tarihe kadar hak kazandığı prim gün
esasına göre tespit edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir.
C.5- Tebliğ
ve İhbarlar
Sigorta ettirenin ihbar ve tebliğleri, sigorta şirketinin
merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye noter aracılığıyla
veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin
poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta
şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye
bildirilen son adresine aynı suretle yapılır.
Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya
telgraf ile yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir.
C.6-
Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler sigorta ettirene
ait öğrenecekleri ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak
zararlardan sorumludurlar
C.7- Yetkili
Mahkeme
Motorlu araç kazalarından dolayı hukuki sorumluluğa ilişkin
davalar, sigortacının merkez veya şubesinin veya sigorta sözleşmesini yapan
acentanın bulunduğu yer mahkemelerinden birinde açılabileceği gibi, kazanın
meydana geldiği yer mahkemesinde de açılabilir.
C.8-
Zamanaşımı
Motorlu araç kazalarından doğan zararların tazminine ilişkin
talepler, zarar görenin, zarar ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten
başlayarak iki yıl ve herhalde, kaza gününden başlayarak on yıl içinde
zamanaşımına uğrar.
Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunu bu
fiil için daha uzun bir zamanaşımı süresi öngörmüş bulunursa, bu süre tazminat
talepleri için de geçerlidir.
Zamanaşımı, tazminat yükümlüsüne karşı kesilirse, sigortacıya
karşı da kesilmiş olur. Sigortacı bakımından kesilen zamanaşımı, tazminat
yükümlüsü bakımından da kesilmiş sayılır.
Motorlu araç kazalarında tazminat yükümlülerinin birbirlerine
karşı rücu hakları, kendi yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri ve
rücu edilecek kimseyi öğrendikleri günden başlayarak iki yılda zamanaşımına
uğrar.
Diğer hususlarda genel hükümler uygulanır.
C.9- Özel
Şartlar
Bu genel şartlara ve varsa bunlara ilişkin klozlara aykırı
düşmemek ve sigortalı aleyhine olmamak koşulu ile özel şartlar konulabilir.
C.10-
Yürürlük
Bu genel şartlar 15.8.2003 tarihinden itibaren yürürlüğe
girecektir.
Son Güncelleme Tarihi: 1 Temmuz 2009